NEŞE VE ŞÜREKASININ İSVEÇ MACERALARI

            Kıbrıslı Türk ve Rum sanatçılardan oluşan bir grubun, İsveç'in Gotland adasında buluştuğu haberi basınımızda yer aldı. 25 Temmuz ile 1 Ağustos 1999 tarihleri arasında yapılan bu iki-toplumlu atölye çalışmasını, UNESCO'nun finanse ettiği duyuruldu. İsveç Sanatçı ve Yazarlar Birliği ise ev sahipliğini yaptı.

            Anımsanacağı gibi 31 Mart-2 Nisan 1998 tarihlerinde Stokholm'da düzenlenen "Kültürün Gücü" zirvesine de Güney Kıbrıs'ta yaşayan Kıbrıslı Türk şair Neşe Yaşın ile Kıbrıslı Rum şair arkadaşı Niki Marangu yine birlikte katılmışlardı. Neşe Yaşın, bu uluslararası toplantıda yaptığı veciz konuşmada özgürlük adına önce babasına, sonra kocasına, daha sonra da siyasi otoriteye nasıl karşı geldiğini anlatmış ve Kıbrıslı dergisinin Mayıs 1998 tarihli sayısında, Doğan Harman'ın "Kültür, herşeyin inkarı temelinde büyüyen bir çiçek değildir" başlıklı makalesine konu olmuştu. 

            İsveç'e bu kez daha geniş bir grupla gidildi. Neşe Yaşın ve onun titiz bir seçimle oluşturduğu KKTC'nin "Sanat Elçileri" grubu, konuyla ilgilenen sanat çevrelerinde çok tartışıldı, ama sonunda İsveç gezisi de gerçekleştirildi.

            Grubun önde gelen üyelerinden şair Fikret Demirağ, izlenimlerini "Baltık'ta "Sanat Buluşması" başlığı altında (herhalde yazarın da kuşkuları var ki "Sanat Buluşması" kelimeleri tırnak içine alınmış!) üç gün süreyle Kıbrıs gazetesinde okuyuculara aktarırken (12-14 Ağustos 1999), Osman Alkaş da Torba adlı TV  programında gezinin turistik yanlarını yansıttı. Demirağ'ın üç günlük yazı dizisi içinde yayımladığı 8 fotoğraftan 7'sinde kendisinin görüntülenmiş olması da gülümsemeyle karşılandı.

            Kamuoyu, Demirağ'ın "Kıbrıslı Türk ve Rum sanatçıların, kültürel ve sanatsal alışveriş yoluyla birbirini tanıma ve bu çerçevede barışa dolaylı katkıda bulunma düşüncesi" diye tanımladığı amacın ne derecede gerçekleştiği konusunda yeterince aydınlatılamadı. Yazılanlardan anlaşılan, yine 6 gün boyunca, kişisel tanıtım ve promosyonun önde olduğu şeklinde. Toplum bundan pek bir yarar sağlayamadı.

            Her zaman olduğu gibi, yine F. Demirağ ve N.Yaşın'dan 3-4'er şiirin çevrildiği, Rum kesiminden de bu tür etkinliklerin değişmez kadro elemanı Yorgo Moleskis'ten çeviriler yapıldığı kaydedilmiş. Neşe Hanım'ın Londra'daki dostlarından olup da  heyete katılan Gürgenç ile Kıbrıs'tan Feriha Altıok da seçkin şairler kadrosundan olup, şiirleri çevrilenlerden olmalı.

            Kıbrıs Türk resminin olmazsa olmaz isimlerinden Çizenel ve Mene, yenilerden R. Atakan ile Rum ressam arkadaşları da birlikte resim çalışmışlar. Kıbrıs Türk tiyatrosunun olmazsa olmazı Yaşar Ersoy, dostu Osman Alkaş ve Rum tiyatrocu arkadaşları, herhangi yabancı ortak bir dile egemen olamadıklarından "beden dili" ile bir oyunu kotarma çalışmaları yapmışlar. Kıbrıs Türk fotoğraf sanatının bilinmeyen dehalarından Mehmet Ali Serak ile CR çalışmalarından tanıştığı ve Demirağ'ın "yapışık ikiz"i diye nitelendirdiği Rum kızı ile birlikte eşsiz çalışma anlarını ölümsüzleştirmişler. Ünal Dede ile iki Rum meslektaşı bir müzik resitalinin provalarını gerçekleştirirken, Türkiye'de yerleşmiş Kıbrıslı Türk sinemacı Derviş Zaim'in uzun, Kıbrıs Türk kesiminde "ünlü" Rum sinemacı Panikos ile Hristos'un da kısa filmleri gösterilmiş. Ama Demirağ'ın kaydettiğine göre, hepsinden önemlisi İsveç'in dünyaca ünlü yönetmeni Igmar Bergman'ın gönderdiği kameramanı tarafından, yönetmenin 'dünyada tek' olduğu söylenen kamerasıyla parktaki bir ortak gezinti filme alınmış.

            F.Demirağ'ın belirttiğine göre, tüm etkinlikler büyük ilgi görmüş ve görüntülü olarak da belgelenmiş. Ama İsveç medyasına nasıl yansıdığı hakkında henüz bilgi edinilememiş.

            Oysa, Lefkoşa'daki Ledra Palas Geçiş Kapısı'nın yasak duvarlarının yıkılması ve dileyen herkesin kültürel temas kurabilmesi ve toplumlararası karşılıklı anlayış köprülerinin kurulması mücadelesi, İsveç'tekinden tamamen farklı bir boyutta ve Lefkoşa'da sürdürülmeli.

(Kıbrıslı Türkün Sesi dergisi, Sayı:50, Ekim 1999)